Albert Einstein : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
D Robot : migration de 53 liens interwiki fournis maintenant par Wikidata à Q937
Astenn
Linenn 1:
<!--Albert Einstein – https://www.goodreads.com/author/quotes/9810.Albert_Einstein -->
Aesoc'h eo freuzañ an atom eget ur rakvarn.
[[Restr:Einstein à travers le temps.GIF|220px|right|Einstein a-dreuz an amzer]]
*It's easier to disintegrate an atom than a prejudice.
'''[[w:br:Albert Einstein|Albert Einstein]]''' (1879-1955) a oa ur [[w:br:Fizik|fizikour]] a embannas [[w:br:Keñverelezh|arlakadennoù ar geñverelezh]] hag a labouras war tachennoù all ar fizik.<br>
[[w:br:Priz Nobel ar Fizik|Priz Nobel ar Fizik]] a voe roet dezhañ e [[w:br:1921|1921]] abalamour d'e labour war an [[w:br:Efed luc'hdredanel|efed luc'hdredanel]].
==Arroudoù testeniekaet==
===<span style="color:#b848ff;"><big>♦</big></span>&nbsp;[[w:br:Bloavezhioù 1890|Bloavezhioù 1890]]===
'''Re laouen gant ar bremañ e vez an den eürus da soñjal kalz en dazont.'''
*''Un homme heureux est trop content de la présence pour penser beaucoup à l'avenir.'' <ref>''*de la présence'' : ''du présent'' eo ar bomm gallek reizh.</ref> — ''Mes projets d'avenir'', un displeg gallek skrivet evit un arnodenn d'an 18 a viz Gwengolo 1896. <ref>{{en}} ''The Collected Papers of Albert Einstein'' Vol. 1, Princeton University Press, 1987 {{ISBN|978-0-6910-8475-6}}</ref>
===<span style="color:#b848ff;"><big>♦</big></span>&nbsp;[[w:br:Bloavezhioù 1900|Bloavezhioù 1900]]===
[[Restr:E=mc2.png|thumb|<center>''Ha muzul ar gremm zo ennañ eo tolz ur c'horf ?''</center>]]
'''Brasañ enebour ar wirionez eo ar sentiñ dall'''.
*''Autoritätsdusel ist der größte Feind der Wahrheit.'' — Lizher da Jost Winteler (1901). <ref>{{en}} CARTER Paul & HIGHFIELD Roger, ''The Private Lives of Albert Einstein'' , p. 79 [http://books.google.com/books?id=zY7FE9ZyDO0C&lpg=PP1&pg=PA79#v=onepage&q&f=false Lenn en-linenn]</ref>
<div style="width:300px;"><hr></div>
'''Ha muzul ar gremm zo ennañ eo tolz ur c'horf ?'''
*''Ist die Trägheit eines Körpers von seinem Energieinhalt abhängig?'' — ''Annalen der Physik 18'', 639-641 (1905). <ref name="AE">[http://www.zbp.univie.ac.at/dokumente/einstein4.pdf Lenn en-linenn]</ref>
<div style="width:300px;"><hr></div>
'''[[w:br:E=mc²|E=mc²]]''' — ''Annalen der Physik'', 27 Gwengolo 1905. <ref name="AE" />
===<span style="color:#b848ff;"><big>♦</big></span>&nbsp;[[w:br:Bloavezhioù 1910|Bloavezhioù 1910]]===
'''An natur ne ziskouez dimp nemet lost al leon. Hogen n'eus arvar ebet em spered emañ al leon ennañ zoken pa ne c'hallket en em ziskuliañ en un taol d'hon daoulagad abalamour d'e vent dreistmuzul. N'er gwelomp nemet evel pa vefemp ul laouenn warnañ.'''
*''Die Natur zeigt uns vom Löwen zwar nur den Schwanz. Aber es ist mir unzweifelhaft, dass der Löwe dazugehört, wenn er sich auch wegen seiner ungeheuren Dimensionen dem Blicke nicht unmittelbar offenbaren kann. Wir sehen ihn nur wie eine Laus, die auf ihm sitzt.'' — Lizher da Heinrich Zangger (10 Meurh 1914). <ref>{{en}} EISENSTAEDT Jean, ''The Curious History of Relativity'', 2006, p.126 [https://books.google.fr/books?id=d2bnXTOtCD8C&lpg=PP1&pg=PA126&redir_esc=y&hl=en#v=onepage&q=lion&f=false ''Google Books''].</ref>
<div style="width:300px;"><hr></div>
'''Pa vever en "amzer dreist"-mañ e kaver kalz bout ezel eus ar spesad sot ha dilignezet-se hag a zo lorc'h ennañ gant e frankdivizout. Na c'hant am eus e vefe un enezenn e lec'h pe lec'h evit ar furien a youl vat ! Me zoken a vefe ur brogarour entanet eno.''' — Lizher da Baul Ehrenfest, Kerzu 1914. <ref>CALAPRICE Alice, ''The New Quotable Einstein'', p.3 – Princeton University Press, 2005 {{ISBN|978-0-6911-2075-1}} </ref>
<div style="width:300px;"><hr></div>
'''Par d'ur vouc'hal e daouarn un torfedour klañv eo hon holl araokaat teknikel.'''
*''Unser ganzer gepriesener Fortschritt der Technik, überhaupt die Zivilisation, ist der Axt in der Hand des pathologischen Verbrechers vergleichbar.'' — Lizher da Heinrich Zangger (1917). <ref>{{en}} LIGHTMAN Alan, ''A Sense of the Mysterious: Science and the Human Spirit'', p. 110 – Vintage, 2006 {{ISBN|978-1-4000-7819-6}}</ref>
===<span style="color:#b848ff;"><big>♦</big></span>&nbsp;[[w:br:Bloavezhioù 1920|Bloavezhioù 1920]]===
'''Soutil eo an Aotrou, met drouk n'eo ket.'''
*''Raffiniert ist der Herrgott, aber boshaft ist er nicht.'' — E Skol-veur Princeton, Ebrel 1921. <ref>CLARK Ronald W., ''Einstein: the Life and Times'', William Morrow, 2001 {{ISBN|978-0-0613-5184-6}}</ref>
<div style="width:300px;"><hr></div>
'''[Ne viran ket] hevelep ditour em spered peogwir en e gaver e levrioù... Talvoudegezh ar c'helennadur skolveuriat n'eo ket deskiñ kalz fedoù, gourdonañ ar spered war ar soñjal eo.'''
*''[I do not] carry such information in my mind since it is readily available in books. ...The value of a college education is not the learning of many facts but the training of the mind to think.'' — Respont goude bout bet dic'houest da reiñ tizh ar gouloù en arnodenn Edison. <ref>{{en}} BRIAN Denis, ''Einstein, A Life'', p. 129 – Jossey Bass, 1997 {{ISBN|978-0-4711-9362-3}}</ref>
<div style="width:300px;"><hr></div>
'''Keit ha ma komz arlakadennoù ar matematik eus ar beziadoù, ne vezont ket diarvar, ha keit ha ma vezont diarvar ne gomzont ket eus ar beziadoù.'''
*''Insofern sich die Sätze der Mathematik auf die Wirklichkeit beziehen, sind sie nicht sicher, und insofern sie sicher sind, beziehen sie sich nicht auf die Wirklichkeit.'' — ''Geometrie und Erfahrung'' (1921) <ref>{{en}} POPPER Karl, ''The Two Fundamental Problems of the Theory of Knowledge'', Routledge, 2008 {{ISBN|978-0-4153-9431-4}}</ref>
<div style="width:300px;"><hr></div>
'''Azezet e oan war ur gador e burev ar brevedoù e [[:w:br:Bern|Bern]] pa zeuas ur soñj din a-daol-trumm : "P'emañ an den o kouezhañ dishual ne sant ket ar pouez a zo ennañ." Seizet e voen. Fromet-don e voen. Broudet e voen war-du arlakadenn ar [[w:br:Gravitadur|c'herc'hellerezh]].'''
*''I was sitting in a chair in the patent office at Bern when all of sudden a thought occurred to me: "If a person falls freely he will not feel his own weight." I was startled. This simple thought made a deep impression on me. It impelled me toward a theory of gravitation.'' — Prezegenn e Kyōto, 14 Kerzu 1922. <ref>{{en}} EINSTEIN Albert, ''How I Constructed the Theory of Relativity'' [https://courses.physics.ucsd.edu/2012/Winter/physics2d/einsteinonrelativity.pdf Lenn en-linenn]</ref>
<div style="width:300px;"><hr></div>
'''Estlammus eo al loc'honiezh pementadel, a-dra-sur. Met ur vouezh em c'hreizon a lavar din n'eo ket an dra gwirion c'hoazh. An arlakadenn a zegas kalz a draoù, hogen n'hor c'has ket tostoc'h da gevrin an Hini Kozh. Me, bepred, zo sur ne c'hoari ket Eñ an diñsoù.'''
*''Die Quantenmechanik ist sehr achtung-gebietend. Aber eine innere Stimme sagt mir, daß das doch nicht der wahre Jakob ist. Die Theorie liefert viel, aber dem Geheimnis des Alten bringt sie uns kaum näher. Jedenfalls bin ich überzeugt, daß der nicht würfelt.'' — Lizher da Vax Born, 4 Kerzu 1926. <ref>BORN Max, ''The Born-Einstein Letters, 1916-1955: Friendship, Politics and Physics in Uncertain Times'', Palgrave Macmillan, 2005 {{ISBN|978-1-4039-4496-2}}</ref>
 
==Notennoù==
{{Daveoù|bannoù=3}}
 
[[Rummad:Tud]]